Anemometer หรือเครื่องมือวัดความเร็วลม ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการตรววัดความเร็ว หรือความเร็วของก๊าซ ซึ่งเป็นเครื่องมือตรวจสอบสภาพอากาศที่ใช้ในการวัดความเร็วลม อีกทั้งยังใช้ในงานด้านวิศวกรรมเครื่องกล เพื่อวัดอัตราการไหลของลม CFM CMM ในงานด้านระบบปรับอากาศ HVAC (Heating Ventilation and Air Conditioning)
Anemometer มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย นับตั้งแต่มีการพัฒนาในศตวรรษที่ 15 โดย Leon Battista Alberti (1404–1472) ซึ่งเป็นผู้ที่ได้รับการกล่าวขานว่า เป็นผู้ประดิษฐ์เครื่องวัดความเร็วลมแบบกลไกเครื่องแรกในราวปี ค.ศ.1450 ในปีพ.ศ.2389 จอห์น โธมัส รอมนีย์ โรบินสัน John Thomas Romney Robinson (1792–1882) ได้ปรับปรุงการออกแบบ โดยใช้ถ้วยครึ่งวงกลม และล้อกล
ประเภทของ Anemometer
มีเครื่องมือวัดความเร็วลมหลากหลายรุ่น สำหรับวัดความเร็วลม และอากาศโดยตรง เครื่องวัดความเร็วลมที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ได้แก่: Vane Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบใบพัด) และ Hotwire Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบลวดร้อน) เครื่องวัดความเร็วลมแต่ละเครื่อง จะได้รับการอธิบาย และตรวจสอบแยกกันเพื่อให้เข้าใจชัดเจนว่าอุปกรณ์แต่ละชนิด มีหลักการทำงานอย่างไร
1. Vane Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบใบพัด)
Vane Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบใบพัด) ใช้ความเร็วลมในการหมุนใบพัดขนาดเล็ก ทำงานบนหลักการที่ว่าใบพัดหมุนได้อย่างอิสระ จะหมุนด้วยความเร็วตามสัดส่วนโดยตรงกับความเร็วลม และเครื่องจะทำการวัดความเร็วรอบในการหมุนด้วย Opto Sensor (เซ็นเซอร์แสง) โดยค่าที่วัดได้จากเซ็นเซอร์นี้ จะเป็นความเร็วรอบ RPM แล้วเครื่องวัดจะแปลงค่านี้เป็นความเร็วของลม
เครื่องวัดความเร็วลมแบบใบพัด ครอบคลุมช่วงต่ำถึง 0.15 m/s และสูงถึง 40 m/s หรือสูงกว่านั้น มีประโยชน์สำหรับการใช้งานที่หลากหลาย ข้อด้อยของเครื่องวัดลมชนิดนี้คือ ใบพัดต้องเอาชนะแรงเสียดทานเริ่มต้น ก่อนที่จะหมุน ทำให้ไม่สามารถวัดความเร็วลมที่ค่าต่ำได้
2. Hotwire Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบลวดร้อน)
Hotwire Anemometer (เครื่องวัดความเร็วลมแบบลวดร้อน) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับวัดความเร็ว และทิศทางของของไหล โดยมีหลักการทำงานโดย การให้กระแสไฟฟ้าคงที่ผ่านขดลวดขนาดเล็ก จนเกิดความร้อนคงที่ และเมื่อนำไปวัดความเร็วลม และมีกระแสลมไหลผ่านขดลวด ทำให้ความร้อนลดลง เครื่องวัดจะทำการการเพิ่มกระแสไฟฟ้าเข้าไป เพื่อให้คงที่ และเครื่องวัดก็จะเปลี่ยนกระแสไฟฟ้าไปเป็นค่าความเร็วลม
ข้อดีของเครื่องวัดลมชนิดนี้คือ สามารถวัดค่าความเร็วลมที่ค่าต่ำๆ ได้ดีกว่าแบบ Vane Anemometer