เครื่องวัดค่า pH สามารถพบได้ในห้องปฏิบัติการโดยไม่คำนึงถึงขนาด เช่น ห้องปฏิบัติการของโรงเรียน วิทยาลัย มหาวิทยาลัย หรือมีการใช้กันอย่างกว้างขวางในเชิงพาณิชย์ อุตสาหกรรม
เครื่องมือนี้เป็นเครื่องมือวิทยาศาสตร์สิ่งจำเป็นสำหรับงานหลายอย่าง และสร้างโลกแห่งความแตกต่างเมื่อใช้อย่างถูกต้อง อย่างไรก็ตาม pH meter นั้นมีความละเอียดอ่อนต้องการการดูแล และเอาใจใส่อย่างแท้จริง เพื่อให้ทำงานได้อย่างถูกต้องต่อไป ด้วยเหตุนี้เราจึงอยากให้คำแนะนำเกี่ยวกับสิ่งที่คุณควรทำ ไม่ควรทำ และข้อควรระวัด เพื่อให้เครื่องทำงานได้อย่างถูกต้องเป็นเวลานานที่สุด
ข้อห้าม หรือสิ่งไม่ควรทำสำหรับ pH meter
1. ห้ามเก็บหัววัดแบบแห้ง
อิเล็กโทรด (pH electrode) ของเครื่องวัดค่า pH ทำงานโดยระบบที่ซับซ้อนของปฏิกิริยาเคมีและไฟฟ้า ซึ่งการจัดเก็บอิเล็กโทรดที่ไม่เหมาะสมจะทำให้หัววัดเสีย และไม่สามารถวัดได้อย่างถูกต้อง
ดังนั้นหากปล่อยให้หัววัดแห้งสิ่งที่เกิดขึ้นจริง คือความไวในการตรวจวัดพีเอชของหัววัดจะลงอย่างมาก สิ่งนี้นำไปสู่ค่า pH ที่ตอบสนองช้า และค่าที่ไม่ถูกต้อง ต้องจัดเก็บในสารละลายน้ำยารักษาหัววัด (KCL) ที่ผู้ผลิตแนะนำ หากคุณสนใจดูรายละเอียดเพิ่มเติมน้ำยารักษารักษาหัว HI70300L
2. อย่าเช็ดหัววัด pH ด้วยกระดาษทิชชู่
คุณต้องการให้แน่ใจว่าหัววัด pH สำหรับวัดของคุณสะอาด และสะอาดสำหรับการวัดค่าครั้งต่อไป ดังนั้นคุณจึงเช็ดอิเล็กโทรดของคุณอย่างทั่วถึง ด้วยกระดาษชำระ อย่างไรก็ตามสิ่งนี้อาจก่อทำให้เกิดปัญหามากกว่า
เพื่อให้เข้าใจปัญหา สิ่งสำคัญคือต้องรู้ว่าอิเล็กโทรดวัดค่า pH ทำงานอย่างไร หัววัด pH อิเล็กโทรดจะส่งแรงดันไฟฟ้า (ในหน่วยมิลลิโวลท์ mV ซึ่งมีค่าน้อยมาก) ไปยังเครื่องวัด pH ของคุณโดยพิจารณาจากค่า pH ของตัวอย่างที่จุ่มลงในน้ำ
การเช็ดด้วยกระดาษทิชชู่อาจทำให้เกิดไฟฟ้าสถิต (คิดว่าเหมือนกับการถูลูกโป่งบนพรมแล้วทำผมตั้งขึ้น) ประจุไฟฟ้าสถิตรบกวนการอ่านค่าแรงดันไฟฟ้าของอิเล็กโทรด เมื่อการอ่านค่าแรงดันไฟฟ้าไม่ถูกต้องทำให้ค่า pH ไม่ถูกต้องด้วย
แทนที่จะเช็ดกระดาษทิชชู่ให้ล้างอิเล็กโทรดด้วยน้ำกลั่น หรือน้ำปราศจากไอออน และซับอิเล็กโทรดด้วยกระดาษเช็ดที่ไม่มีขุย
3. ห้ามเก็บ หรือแช่หัววัด pH ด้วยน้ำ DI หรือ RO
การใช้น้ำบริสุทธิ์ (เช่นน้ำ DI น้ำกลั่น หรือน้ำรีเวิร์สออสโมซิส) ถือเป็นความผิดพลาดครั้งใหญ่ในการจัดเก็บอิเล็กโทรด pH ของคุณ กรณีนี้เกิดขึ้นบ่อยที่สุดเมื่อมีน้ำยารักษาหัววัดไม่เพียงพอ
สาเหตุหลักมาจากน้ำบริสุทธิ์ดังได้กล่าวมาแล้วจะปราศจากไอออน ซึ้งน้ำนั้นแทบไม่มีไอออนอยู่เลย อิเล็กโทรดวัดค่า pH เต็มไปด้วยอิออน (เพื่อให้สามารถวัดแรงดันไฟฟ้าได้)
ดังนั้นเมื่ออิเล็กโทรดถูกจุ่มลงในสารละลายที่ไม่มีไอออน ไอออนในอิเล็กโทรดจะต้องการเคลื่อนออกไปในสารละลาย เพื่อพยายามสร้างสมดุล เมื่อเวลาผ่านไป ไอออนส่วนใหญ่จะออกจากอิเล็กโทรด ทำให้หัววัด pH ไร้ประโยชน์ และเสื่อมสภาพเร็วขึ้นมาก ทำให้อายุการใช้งานของอิเล็กโทรดสั้นลง
4. ปล่อยให้ pH electrode สกปรก
การทดสอบ pH บางครั้งมีคราบสกปรกมาเกาะติดหัววัด เช่น การวัดในนม กาแฟ ไวน์หมัก หรือดินเปียก ทำให้เกิดการสะสมบนพื้นผิวของอิเล็กโทรดที่ตามองไม่เห็น เช่น คราบไขมัน น้ำตาล นม หรือแร่ธาตุสามารถสะสมบนหัววัดส่งผลให้อ่านค่าได้ช้า หรือผิดพลาด
เพื่อให้แน่ใจว่าอิเล็กโทรดของคุณสะอาด ให้ใช้น้ำยาทำความสะอาดอิเล็กโทรด pH น้ำยาทำความสะอาด และเป็นวิธีที่ยอดเยี่ยมในการตรวจสอบให้แน่ใจว่า คุณได้ค่าที่อ่านได้อย่างแม่นยำ และรวดเร็วทุกครั้ง ใช้น้ำยาทำความสะอาดทุกครั้งที่ใช้มิเตอร์ เพื่ออายุการใช้งานอิเล็กโทรดที่เหมาะสมที่สุด หากคุณสนใจในน้ำยานี้ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่น้ำยาทำความสะอาดหัววัด pH
5. ไม่ได้สอบเทียบ (Calibration) อย่างถูกต้อง
เครื่องวัดค่า pH ทำงานโดยพิจารณาจากการเปรียบเทียบกับปริมาณที่ทราบ การเปรียบเทียบดังกล่าวสร้างขึ้นโดยใช้สารละลายบัฟเฟอร์ที่มีค่า pH ที่ทราบ ในการใช้เครื่องวัดค่า pH อย่างถูกต้อง คุณต้องสอบเทียบทุกช่วงการวัดโดยใช้สารละลายบัฟเฟอร์ที่รู้จัก ตามที่ระบุไว้แล้ว การปรับเทียบทุกครั้งที่ใช้มิเตอร์เป็นแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุด
แต่คุณต้องสอบเทียบอย่างถูกต้องด้วย หากคุณกำลังวัดบางอย่างที่เป็นพื้นฐาน ให้ปรับเทียบก่อนเสมอโดยใช้บัฟเฟอร์อ้างอิง pH 7.00 และบัฟเฟอร์ pH 10.00 เพื่อสร้างการอ่านที่เหมาะสม หากคุณกำลังวัดบางอย่างในด้านที่เป็นกรด ให้ปรับเทียบโดยใช้บัฟเฟอร์อ้างอิง pH 7.00 ก่อน แล้วจึงใช้บัฟเฟอร์ pH 4.00
6. การจุ่มโพรบไม่ลึกเพียงพอ
อิเล็กโทรดวัดค่า pH สัมผัสกับน้ำตัวอย่างหากจุ่มหัววัดไม่ลึกเพียงพอ ค่าที่ปรากฏบนหน้าจอก็จะเป็นค่า pH ที่ไม่ถูกต้อง ควรจุ่มลงจนถึงจุดอ้างอิงจนสุด เพื่อให้ทำงานได้อย่างเหมาะสม ดูระดับที่เหมาะสมของการจุ่มเพื่อตรวจสอบได้ที่คู่มือของเครื่องวัดแต่ละรุ่น
