คลอรีนคือสารเคมีมาตรฐาน ที่ใช้ทำให้น้ำนั้นสะอาดให้กับผู้คนมากมายทั่วโลก เหตุผลที่คลอรีนมีประสิทธิภาพสูง และมีความสำคัญต่อการตรวจสอบคุณภาพน้ำ เนื่องจากคลอรีนสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียผ่านปฏิกิริยาเคมีได้ เช่น สระว่ายน้ำ การปะปา หรือในโรงบำบัดน้ำ ซึ่งใช้คลอรีนในปริมาณที่เหมาะสม จะทำให้น้ำปราศจากสิ่งสกปรก
เมื่อเติมคลอรีนลงในสระน้ำโดยตรง จะมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย และจุลินทรีย์ต่างๆ คุณควรทราบความแตกต่างระหว่างคลอรีนอิสระ (Free Chlorine) และคลอรีนรวม (Total Chlorine) เนื่องจากคลอรีนแต่ละชนิดทำงานแตกต่างกันเมื่ออยู่ในน้ำ การระบุระดับที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญ
คลอรีนอิสระ (Free Chlorine) คืออะไร
คลอรีนอิสระ (Free Chlorine) หมายถึงคลอรีนเป็นอิสระยังไม่ได้รวมกับโมเลกุลของน้ำ ซึ่งมีประสิทธิ์ภาพเพื่อฆ่าเชื้อสารปนเปื้อนอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งหมายความว่าน้ำนี้ปราศจากจุลินทรีย์ที่เป็นอันตรายในสระว่ายน้ำของคุณ
คลอรีนชนิดนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อวัตถุประสงค์ในการตรวจสอบ เนื่องจากจำเป็นหากคุณต้องการฆ่าเชื้อในน้ำของคุณ เช่น ในสระว่ายน้ำ ในน้ำดื่มของการปะปา หากมีคลอรีนอิสระในน้ำไม่เพียงพอ จะไม่สามารถกำจัดแบคทีเรีย และสารปนเปื้อนอื่นๆ ได้
คลอรีนรวม (Total Chlorine) คืออะไร
คลอรีนรวมเป็นผลรวมของคลอรีนคงเหลือ (Combined Chlorine) และคลอรีนอิสระ (Free Chlorine) ซึ่งมีประโยชน์ในการวัดค่าด้วยเหตุผลหลายประการ
คลอรีนรวม = คลอรีนคงเหลือ+คลอรีนอิสระ
เครื่องมือตรวจคลอรีนราคาถูกส่วนมากจะวัดค่าคลอรีนรวมเท่านั้น แต่หากไม่มีการวัดคลอรีนอิสระ จะไม่สามารถยืนยันได้ว่าไม่มีคลอรีนคงเหลืออยู่ ด้วยเหตุผลนี้ การตรวจสอบทั้งค่าคลอรีนรวม และคลอรีนอิสระจึงเป็นสิ่งสำคัญ
ระดับคลอรีนที่ปลอดภัย
การรักษาระดับคลอรีนให้อยู่ในช่วงที่เหมาะสม ช่วยให้มั่นใจได้ว่าน้ำมีความปลอดภัย และลดการสะสมของคลอรามีน ชุดทดสอบน้ำในสระ สามารถช่วยตัดสินว่าระดับน้ำอยู่นอกช่วงที่เหมาะสมหรือไม่
แต่นักว่ายน้ำอาจสังเกตเห็นกลิ่นคลอรีน หรือบ่นว่าตา หรือผิวหนังระคายเคืองเล็กน้อย หากระดับอยู่นอกช่วงที่ปลอดภัย อย่าให้นักว่ายน้ำลงสระจนกว่าจะได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม และทดสอบระดับว่าอยู่ในระยะ
ค่าคลอรีนในสระว่ายน้ำ
- คลอรีนอิสระ: ช่วงที่เหมาะสม 2.0 ถึง 4.0 ppm
- คลอรีนรวม: ควรเท่ากับคลอรีนอิสระ
ค่าคลอรีนในน้ำดื่ม
- ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก (WHO) คลอรีนในน้ำดื่ม 0.2-1.0 มิลลิกรัมต่อลิตร (มก./ลิตร หรือส่วนต่อล้าน (ppm)
วิธีการวัดคลอรีน
หลายวิธีที่ใช้ในการทดสอบคลอรีนในน้ำขึ้นอยู่กับการใช้งาน สำหรับเจ้าของบ้านที่กังวลเรื่องระดับคลอรีนหรือผู้ที่ต้องการทราบระดับคลอรีนทั่วไป
1. แถบทดสอบคลอรีน (Chlorine Test strip)
นำแถบทดสอบที่จุ่มลงในน้ำ และซึ่งแถบจะเปลี่ยนสีตามระดับคลอรีน จากนั้นคุณเปรียบเทียบสีกับแผนภูมิเพื่อกำหนดระดับ เหมือนกับเครื่องทดสอบคลอรีนที่ใช้สำหรับการใช้งานในสระว่ายน้ำ โดยปกติแล้ววิธีนี้จะเป็นวิธีที่ง่าย สะดวก แต่ไม่แม่นยำที่สุด เพราะการเปลี่ยนสีขึ้นอยู่กับการตีความ และส่วนใหญ่ตรวจสอบได้แค่คลอรีนรวม
2. ชุดทดสอบ (Test kits)
เป็นการทดสอบที่จัดเป็นชุดที่ใช้สารเคมี ที่ทำให้สีเปลี่ยนมีคลอรีน มีสินค้าหลายรุ่นให้เลือก ซึ่งสามารถเลือกได้ทั้งคลอรีนอิสระ และคลอรีนรวม ใช้งานง่ายเพียงแค่เติมน้ำลงในหลอด เติมสารละลาย 1-5 หยด แล้วมองหาการเปลี่ยนสี
ข้อดี:
- ราคาถูก
- ใช้งานง่ายมาก
ข้อเสีย
- เกิดความผิดพลาดง่ายการตวงสาร หรือหยดสารละลายในปริมาณไม่ถูกต้อง
- อ่านค่าไม่ถูกต้องจากการเทียบสี
3. เครื่องวัดค่าคลอรีนแบบดิจิตอล
เทคโนโลยีที่เราจะพูดถึงคือเครื่องวัดคลอรีนมิเตอร์ที่ใช้วิธี DPD ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ทางเคมีที่ทำปฏิกิริยากับคลอรีนที่มีอยู่ และโดยพื้นฐานแล้วจะทำให้น้ำเป็นสีชมพู ซึ่งจะบ่งบอกถึงระดับคลอรีน ให้ความแม่นยำ และการยอมรับเนื่องจากเป็นวิธีมาตรฐาน
